Chodząc ulicami Gdańska nie trudno znaleźć sklep lub stragan z wyrobami z bursztynu, i nie trudno również o podpowiadaczy że “tylko u nas jest prawdziwy bursztyn “Otóż prawda jest banalna że bursztyn w gdańsku jest zawsze bursztynem jednak jego jakość nie wszędzie identyczna.

Po wielu latach, próbach zrobienia z wielu małych bursztynów jednego dużego technologia ta doszła do perfekcji i o ile początkowo producenci chętnie przyznawali że produkt jest w pełni naturalny lub wykonany z tzw. “presu” co raz częściej a nawet prawie zawsze sprzedający takie wyroby nie wspominają tego faktu i wręcz wypierają tę możliwość z własnej świadomości. Doszło do tego że nawet jeden z moich nauczycieli w fachu bursztyniarza sam przyznał że skoro bursztyn prasowany jest wykonany z bursztynu(choć przetworzony w ciśnieniu i temperaturze)należy to uznać za pełnowartościowy bursztyn

,Otóż nie zgadzam się i może będę ostatnim konserwatywnym, zapieczonym i niereformowalnym w branży i pewnie argumenty liczne i być może słuszne usłyszę będę walczył o prawdę.

Prawda jest tylko jedna, jeśli bursztyniarz weźmie do obróbki cały, stworzony przez naturę kawałek bursztynu i wykona z niego wyrób dowolną znaną metodą czyli przez oszlifowanie względnie rzeźbienie i na końcu podda polerowaniu wówczas mówimy o naturalnym bursztynie. Jest rzeczą oczywistą że każdy wyrób wykonać można tylko z takiego bursztynu do jakiego jest stworzony, innymi słowy do jakiego się nadaje. Tak więc by wykonać kulkę potrzebujemy optymalnie równy z każdej strony kawałek aby utracony materiał był jak najmniejszy. Do wykonania szlifu typu kaboszon wystarczą bursztyny które są trochę płaskie, do korali mniejsze też różnych kształtów.

I tu pojawia się współczesna technika która pozwala w sposób nie zmieniający barwy łączyć wiele bursztynów w jeden kawałek, najczęściej płytkę z której dopiero wykrawane są kostki by optymalnie produkować kulki i oliwki na korale lub inne produkty. Oczywiście dzieje się tak ze względu na koszty produkcji bo nie jest tajemnicą że o wiele taniej jest z np. kilograma drobnego bursztynu zrobić jedna dużą bryłę i dopiero z niej odcinać potrzebne fragmenty niż kupić kilogram bursztynu o średniej wielkości między 20 a 30 gr.

Tak więc z mojej oceny wynika że coraz większy procent bursztynu z powodów ekonomicznych jest poddawana takiej rekonstrukcji. I sprzedawany jest w najdroższych galeriach z najlepszym marketingiem, za sumy godne tych pięknych salonów.

Choć unikam jak ognia konfrontacji jakości wyrobów to zdarzyło mi się że klient przyszedł do mnie po zakupie w jednym z pięknych sklepów, a ponieważ właśnie opowiadałem innym ludziom będącym w moim sklepie o bursztynie i jego rozpoznawaniu ów Pan wyjął zakupione tam korale i poprosił o weryfikację. Bardzo nie chciałem tego robić ale otrzymałem zapewnienie że nie wpłynie to na jego reakcję względem tego zakupu. Najpierw więc było dla mnie oczywiste że kupił prawdziwy bursztyn, później jednak ku memu zdziwieniu, po bliższych oględzinach odkryłem cechy bursztynu prasowanego. Zaskoczenie z faktu jaka (wysoką)cenę zapłacił za ten wyrób.

Czym jest bursztyn?

Słowo “bursztyn” pochodzi z języka niemieckiego. “Bernstein” w dosłownym tłumaczeniu oznacza kamień, który się pali. Często na określenie bursztynu używa się również nazw jantar i amber. 

Bursztyn to naturalna substancja organiczna, która jest żywicą kopalną. Powstał w wyniku polimeryzacji żywicy drzew iglastych, przebiegającej w warunkach wysokiego ciśnienia i temperatury. Ma niejednorodny skład, a mieszanina zawartych w nim związków składa się z 67-80% węgla, 1% siarki oraz tlenu i wodoru. Bursztyn ogrzewany w temperaturze pow. 200^oC zmienia się w olej bursztynowy. Na świecie występuje łącznie ok. 60 odmian tego surowca. Mogą one przybierać różne, nietypowe kolory np. niebieski, czerwony czy czarny. Bursztyn bałtycki jest najczęściej pomarańczowy, złoty, żółty lub brązowo-pomarańczowy. 

Geneza bursztynu 

Za drzewo, z którego żywicy powstał bursztyn bałtycki, uważa się wymarły gatunek – sosnę bursztynową (Pinus succinifera), występującą na początku trzeciorzędu (ok. 40 mln lat temu) na terenach nadbałtyckich. Żywica drzew była transportowana do morza przez rzeki i inne cieki wodne, gdzie ulegała zróżnicowanym procesom, głównie polimeryzacji. Doprowadziło to do zmian fizykochemicznych m.in. zwiększenia twardości oraz temperatury topnienia. Tak przeobrażona żywica drzew iglastych jest do dziś niezwykle popularnym surowcem, zwłaszcza jubilerskim. Okruchy bursztynu były transportowane prądami morskimi wzdłuż brzegów stworzonych z piasków, mułów i iłów. Takie złoża bursztynu (m.in. na Półwyspie Sambijskim w obwodzie kaliningradzkim) nazywane są “niebieską ziemią”. Bursztyn to zatem substancja organiczna. Mimo tego, że nie uległ mineralizacji, jest uznawany za kamień szlachetny o genezie organicznej. 

Historia 

Bursztyn bałtycki znany był już w czasach neolitycznych. Początek jego wydobywania datuje się na ok. 13 000 lat temu.  Znaleziska archeologiczne pokazały, że bursztyn wykorzystywany był do tworzenia paciorków, biżuterii i innych zdobień. W starożytności (od I wieku n.e.) między południowymi krajami Morza Bałtyckiego a europejskimi państwami ziem Morza Śródziemnego przebiegał tzw. Bursztynowy Szlak, który jest określeniem kierunki tras wypraw po ten surowiec.

Bursztyn wykorzystywany był w jubilerstwie oraz medycynie naturalnej i od zawsze stanowił drogocenny i niezwykle pożądany materiał. Gdańscy rzemieślnicy wykorzystywali go do wytwarzania pięknych biżuterii i zdobień. Pierwsze wydobycie bursztynu zgodnie z zasadami prac górniczych miało miejsce u wybrzeży Półwyspu Sambijskiego w połowie XVII wieku na zlecenie księcia Fryderyka Wilhelma. Bursztyn bałtycki zapisał się także w historii, jako materiał użyty do zbudowania Komnaty Bursztynowej, często nazywanej “ósmym cudem świata”. 

Bursztyn bałtycki dzisiaj

Obecnie bursztyn bałtycki jest wykorzystywany w jubilerstwie do produkcji bransoletek, wisiorków oraz pierścionków. Bogatą kolekcję mozna zobaczyć w galerii Gdania w Gdańsku. Choć w czasach popytu na złoto i diamenty moda na bursztyn umiera, warto podkreślić, że wyroby ze “złota Bałtyku” mają niezwykle estetyczną i sentymentalną wartość dla wielu kobiet. 

Właściwości bursztynu

Jego kolor, ciepło i właściwości elektryczne sprawiły, że bursztyn ma reputację ochronnej, magicznej substancji. Od czasów słowiańskich uważało się, że może pomóc w infekcjach gardła, chorobach oskrzeli i jelit, astmie, drgawkach, reumatyzmie, bólach ucha, problemach z pęcherzem, nerwach lub niedoborach kostnych. Druidzi chętnie stosowali wywary i nalewki z bursztynu na pozbycie się negatywnej energiii. Pomagali organizmowi wyleczyć się z wszelkich dolegliwości. Jako kamienie służyły do tworzenia i łamania zaklęć. Mówi się również, że pomagały w depresji i skłonnościach samobójczych. Od tysięcy lat bursztyn palono jako kadzidło podczas wydarzeń duchowych lub religijnych.

Bursztyn jest symbolem odnowienia w małżeństwie i trwałej wierności. Kamień ten wzmacnia zdolność wyrażania kobiecych energii i seksapilu. Stare słowiańskie księgi donoszą, że noszenie naszyjnika z bursztynu oczyszcza umysł i ciało. Wierzono, że bursztyn pozwala leczyć organizm, pochłaniając i przekazując energię ujemną w energię pozytywną. Równoważy nastroje, zaszczepia w użytkowniku pewność siebie, łagodzi depresję i niepokój.

Wykorzystanie “Złota Bałtyku” w biżuterii

Bursztyn jest prawdziwym jubilerskim skarbem. Praca z nim wymaga ogromnej wiedzy, cierpliwości, precyzji i staranności. Ten kamień jest bowiem niezwykle trudny w obróbce i łatwo się kruszy, gdy nacisk dłuta jest zbyt duży. Dzięki tej niezwykłej dbałości biżuteria z bursztynu jest wykonana ze starannością o każdy najmniejszy szczegół. Bursztynowym wyrobom jubilerskim nie sposób odmówić więc nietuzinkowego uroku i ponadczasowej elegancji. 

Bursztyn bałtycki charakteryzuje się bogactwem kolorów oraz różnym stopniem przezroczystości. Najczęściej spotyka się bursztyny złote, pomarańczowe i brązowo-pomarańczowe. Dobierając odpowiednio kolory i proporcje tego kamienia w biżuterii, jubilerzy mogą stworzyć prawdziwe dzieła sztuki, którą są bogactwem form i kształtów. 

Bursztyn sprawdza się idealnie jako element codziennej biżuterii (kolczyków, wisiorków, bransoletek). Z pewnością będzie ciekawym i niecodziennym dodatkiem do wielu stylizacji. Jednak najbardziej efektownym i eleganckim wykorzystaniem bursztynu jest połączenie go z szykownymi kreacjami i klasycznymi, balowymi sukniami. Piękne wykonanie i drogi ekskluzywny wygląd biżuterii z bursztynem sprawią, że każda kobieta poczuje się wyjątkowa. Łącząc bursztyn z ostrymi kolorami takimi jak odcienie złota i srebra, sprawimy, że nasza kreacja nabierze zarówno ekstrawagancji, jak i szykownego, klasycznego charakteru. Bursztyn doskonale bowiem odbija światło, dzięki czemu idealnie komponuje się z karnacją i odcieniem skóry.

“Złoto Bałtyku” z pewnością podkreśli naturalne piękno każdej kobiety, a lśniąc w świetle na jej dekolcie, podaruje jej niezwykłą pewność siebie.  

Bursztyn jest kamieniem wyjątkowym. Nie ma bowiem dwóch takich samych bryłek. Dzięki temu każda biżuteria przygotowana z wykorzystaniem tego surowca jest niepowtarzalna i ma swój wyjątkowy, ponadczasowy charakter.  Oprócz tego jego ogromną zaletą jest wygoda w noszeniu. Bryłki bursztynu są lekkie i pływają na powierzchni morskiej (słonej) wody. 

Gdzie kupować biżuterię z bursztynu?

Biżuterię z bursztynem najlepiej kupować w sprawdzonych, certyfikowanych sklepach jubilerskich. Dzięki temu unikniemy sztucznych, syntetycznych wyrobów, które często spotykane są na małych targach, bazarkach czy sklepach z półfabrykatami do wyrobu biżuterii. Certyfikowany i oryginalny bursztyn jest trwały i długo zachowuje swoje niepowtarzalne piękno, co podkreśla niezwykły kunszt wybitnych polskich bursztynników. 

Jak dbać o biżuterię z bursztynu? 

Aby biżuteria z bursztynu nie zmatowiała i nie straciła blasku, należy o nią odpowiednio dbać i przechowywać. Bursztyn powinien być czyszczony na sucho lub przy użyciu wody ze spirytusem. Ważne jest także, aby regularnie go polerować. Tak wyczyszczona biżuteria powinna być owinięta w jedwabną szmatkę i przechowywana w innym miejscu niż pozostała biżuteria. Dzięki temu unikniemy jej zarysowań. Bursztyn nie może mieć dostępu do wody, która powoduje matowienie tego naturalnego kamienia. Również środki chemiczne i perfumy mogą źle wpływać na wygląd biżuterii z tego szlachetnego materiału.